ئێستا کچێک نیشتمانە

ناساندنی کتێبەکە بۆ ئێوە خوێنەرانی ئازیز:

زانیاری گشتی

• نووسەر: شێرکۆ بێکەس (١٩٤٠-٢٠١٣)، شاعیر و نووسەری کورد کە بە یەکێک لە شاعیرە نوێخوازەکانی سەدەی بیستەمی کورد دادەنرێت.
• جۆر: کۆمەڵە شیعر.
• زمان: کوردی (سۆرانی).
• ساڵی نووسین: ٢٠١١، لە کاتی خۆپیشاندانەکانی سلێمانی.

پاشخان و چوارچێوەی مێژوویی

ناوەرۆک و بابەتەکان

• نیشتمانپەروەری: شیعرەکان بە شێوەیەکی سەرەکی باس لە خۆشەویستی نیشتمان، کوردستان، و خەباتی گەل دەکەن. شێرکۆ نیشتمانەکەی بە کچێک قەڵەمدەدات کە هەم جوانە و هەم پڕ لە ئازارە.
• خەبات و ژێرزەمین: یەکێک لە تایبەتمەندییەکانی ئەم کتێبە ئاماژەدانە بە خەباتی ژێرزەمینی و بەرگری لە مافەکانی گەل. ئەمە بە تایبەتی لە کاتی قەدەغەکردنی خوێندنەوەی شیعرەکەدا لە تەلاری هونەر دەردەکەوێت.
• سۆز و خەیاڵ: شێرکۆ لەم کتێبەدا وێنەسازییەکی شاعیرانە بەکاردەهێنێت، وەک قیاسکردنی نیشتمان بە کچێک، یان باسکردنی ئازادی و خۆشەویستی بە شێوەیەکی پڕ لە هەست.
• سیاسەت و گەندەڵی: هەندێک لە شیعرەکان بە شێوەیەکی ناڕاستەوخۆ یان ڕاستەوخۆ نقدی دەسەڵات و گەندەڵی دەکەن کە لەو سەردەمەدا بەرچاو بوو.

بەسەرهاتەکانی پەیوەست بە کتێبەکە

• خوێندنەوەی یەکەم: شێرکۆ بڕیاری دابوو شیعرەکە لە تەلاری هونەری سلێمانی بخوێنێتەوە، بەڵام لیژنەی ئەمنی ئەو کاتە ڕێگەی پێنەدا. لەبری ئەوە، هۆڵێکی بچووکیان بۆ تەرخان کرد کە تەنها ٩٠ کەسی تێدابووە، کە شێرکۆ رەتی کردەوە. دواتر، لە ژێرزەمینەی گەلەری ئارام شیعرەکەی خوێندەوە و وتی: “شیعری ژێرزەمینی و خەباتی ژێرزەمینی دەست پێدەکەینەوە.”
• دوای مەرگ: دوای کۆچی دوایی شێرکۆ لە ساڵی ٢٠١٣، لە چلەیەکەیدا، قەسیدەی “ئێستا کچێک نیشتمانمە” بە دەنگی خۆی و بە شێوەی کارێکی هونەری لە تەلاری هونەر خوێندرایەوە، کە ئەمەش وەک سەرکەوتنێکی مەعنەوی بۆ شاعیرەکە هەژمار دەکرێت.

شێوازی نووسین

• زمانی شاعیرانە: شێرکۆ بێکەس بە شێوەیەکی سادە، بەڵام پڕ لە وێنەی خەیاڵی و قووڵ شیعرەکانی نووسیوە. ئەو توانایەکی تایبەتی هەیە کە هەستە سیاسی و کۆمەڵایەتییەکان بکاتە شیعرێکی سۆزدار.
• سەرچاوەی هەوێن: شیعرەکانی لەم کتێبەدا وەک بانگەشەیەک بۆ ئازادی و دادپەروەری دەخوێنرێنەوە، کە ئەمەش کاریگەرییەکی گەورەی لەسەر خوێنەران جێهێشتووە.

کاریگەری و پێشوازی

• لە کوردستاندا: کتێبەکە لە ناو کوردەکان، بە تایبەتی لە سەردەمی خۆپیشاندانەکاندا، بووە سەرچاوەیەکی هەوێنی نیشتمانپەروەری و خەباتی ژێرزەمینی. زۆر کەس ئەم قەسیدەیەیان وەک نیشانەیەک بۆ بەرگری لە مافەکانی گەل دیتووە.
• دەرەوەی کوردستان: شیعرەکانی شێرکۆ بێکەس، لە نێویاندا “ئێستا کچێک نیشتمانمە”، بە چەندین زمانی جیهانی وەرگێڕدراون، وەک ئینگلیزی و سویدی، کە ئەمەش ناوبانگی شاعیرەکەی زیاتر کردووە.
• دۆکیومێنتاری: تۆڕی میدیایی رووداو دۆکیومێنتارییەکی بە ناوی “ئێستا کچێک نیشتمانمە” بەرهەمهێناوە کە بەسەرهاتەکانی پەیوەست بەم قەسیدەیە و مێژووەکەی دەگێڕێتەوە.

شێرکۆ بێکەس کێ بوو؟

بەشێک لە کتێبەکە:

ئاوێک حەرام.
گۆرانییەکی حەرام و
شەرابی ناو
قەسیدەیەکی حەرامم.
ئەی کۆترە شینکە نێرەکەی سەر شەقامی سەهۆڵەکە
وا گریمان داواشم کەی
وا ڕازیش بووی بە پێی ڕێنومایی
بەردەکانی شەریعەت و داری حەددیش تۆ من بێنی..!
بەڵام ئەی کۆترە شینکە نێرەکەی
سەر شەقامی سەهۆڵەکە
ئەوسایش من هەر بۆ تۆ نابم!
تۆ چیت هەیە؟ !